Δράση 1: Ημερίδες ευαισθητοποίησης

Βιωματικές ημερίδες οργανώθηκαν στις Περιφερειακές Ενότητες Χανίων, Ρεθύμνου, Ηρακλείου και Λασιθίου απευθυνόμενες σε όλους τους ωφελούμενους, ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας με στόχο την ενημέρωσή τους και την παροχή βασικών οδηγιών πρόληψης και διαχείρισης βασικών ψυχικών και κοινωνικών ζητημάτων όπως το άγχος, η κατάθλιψη, και η αναπηρία.

Στόχοι:

α) Η πρόληψη και αντιμετώπιση προβλημάτων που αντιμετωπίζουν σε καθημερινή βάση οι ωφελούμενοι του προγράμματος και άλλες ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, β) αποφυγή στίγματος και περιθωριοποίησης.

Οργάνωση:

Κατά το χρονικό διάστημα Ιούνιος/Ιούλιος 2020 πραγματοποιήθηκε σειρά προγραμματισμένων συναντήσεων με αντιδημάρχους υπεύθυνους για θέματα Κοινωνικής Πολιτικής των Δήμων και με στελέχη των κοινωνικών υπηρεσιών των Δήμων σε όλες τις Περιφερειακές Ενότητες της Κρήτης. Στο πλαίσιο των συναντήσεων αυτών συζητήθηκαν τα κοινωνικά προβλήματα του κάθε Δήμου, καταγράφηκαν και ιεραρχήθηκαν οι τοπικές κοινωνικές ανάγκες και αναδειχθηκαν προτεραιότητες που καθοδήγησαν το σχεδιασμό των κατά τόπους δράσεων. Η συνεργασία με τις τοπικές αρχές, τα στελεχη των κοινωνικών υπηρεσιών και άλλων τοπικών φορέων (π.χ. σχολεία, σύλλογοι γονέων και κηδεμόνων) διατηρήθηκε και υποστηρίχθηκε σε όλη τη διάρκεια του σχεδιασμού των δράσεων με τη διαρκή ανατροφοδότηση εκ μέρους τους στο υπο διαμόρφωση σχέδιο παρέμβασης της κάθε τοπικής δράσης.

Υλοποίηση:

Η κυρίαρχη μέθοδος που αξιοποιήθηκε ήταν η βιωματική μάθηση. Στόχος ήταν η οικειοποίηση της γνώσης μέσω της εμπειρίας και της αναζήτησης προσωπικού νοήματος σ’ αυτήν από τους συμμετέχοντες. Μέσα από αυτή την διαδικασία προσπαθήσαμε παράλληλα να επεξεργαστούμε την προσωπική ανάπτυξη καθώς και την ευαισθητοποίησή τους σε αλληλένδετα κοινωνικά προβλήματα και σε θέματα ανθρώπινων σχέσεων.

Μεταξύ άλλων χρησιμοποιήθηκε η μεθοδολογία της Κοινωνικής Εργασίας με ομάδες. Από την εφαρμογή της Κοινωνικής Εργασίας με ομάδες παρατηρείται να εκπληρώνονται κάποιοι βασικοί -γενικευμένοι- σκοποί. Αρχικά, επιτυγχάνεται η κοινωνική μάθηση και η ψυχοκοινωνική ανάπτυξη μέσω της απόκτησης δεξιοτήτων επικοινωνίας και σχέσεων με βιωματικό τρόπο. Τα άτομα-μέλη ενισχύουν την αυτοεκτίμηση τους, μοιράζονται κοινές δυσκολίες, εμπειρίες και ενισχύουν τον βαθμό αυτοβοήθειας. Έτσι, τα άτομα νιώθουν ότι παράγουν έργο, εκπαιδεύονται και αποκτούν γνώσεις και δεξιότητες που μπορούν να εφαρμόσουν και στην εκτός ομάδας καθημερινότητα τους (Παπαδοπούλου, 2006:36-37). Επίσης, μέσα από τις ομαδικές διεργασίες επιχειρείται η ανάπτυξη δεξιοτήτων διαπροσωπικής επικοινωνίας, επίλυσης συγκρούσεων, διεκδίκησης στόχων, επιθυμιών και απόψεων (Κανδυλάκη, 2005:257).

Χρησιμοποιήθηκαν διαφορετικά είδη ασκήσεων προκειμένου να διατηρείται ενεργό το ενδιαφέρον του κοινού. Μεταξύ άλλων αξιοποιήθηκαν μέσα όπως κινητικές δραστηριότητες, συζήτηση, παιχνίδια ρόλων και δόθηκαν ερεθίσματα μέσα από βίντεο, άρθρα, μουσική και αποσπάσματα από ταινίες.

Το παιχνίδι αποτέλεσε μέσο σε όλες τις συναντήσεις καθώς έχει χαρακτηριστεί ως μια μορφή τέχνης, που συχνά, επιλέγεται από επαγγελματίες Κοινωνικούς Λειτουργούς ως εργαλείο παρέμβασης αποβλέποντας στην παροχή ενδυνάμωσης, κινήτρου ευαισθητοποίησης, αντιμετώπισης κοινωνικών προβλημάτων αλλά και θεώρησης αυτών με έναν εναλλακτικό τρόπο (Τσέργας, 2014:107). Το παιχνίδι δύναται να επιφέρει πολλαπλά οφέλη τόσο σε συναισθηματικό, κοινωνικό αλλά και γνωστικό επίπεδο καθώς λειτουργεί ως συμβολικό μέσο μεταλαμπάδευσης μηνυμάτων χρηστικών για τους συμμετέχοντες του (Γεωργιάδου, 2013:11-13).

Περιεχόμενο:

Οι επιμέρους στόχοι των ημερίδων ήταν: α) Η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση, β) η αναγνώριση και επεξεργασία στερεοτύπων, γ) η υιοθέτηση υγιών συμπεριφορών και πρακτικών, δ) η ενίσχυση της αυτογνωσίας και της ελεύθερής έκφρασης απόψεων, συναισθημάτων, προβληματισμών των συμμετεχόντων.

Σε όλες τις ημερίδες υπήρχε ένα καλά σχεδιασμένο πλαίσιο εργασίας με συγκεκριμένη κάθε φορά δομή, μαθησιακούς στόχους και προσδοκώμενα αποτελέσματα, προσαρμοσμένο στις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας. Το περιεχόμενο διαμορφωνόταν κάθε φορά λαμβάνοντας υπόψη τη σύνθεση και τα χαρακτηριστικά των υποψήφιων συμμετεχόντων προκειμένου να επιτευχθεί η μέγιστη δυνατή συμμετοχή και ανταπόκριση.

Οι ημερίδες στην πλειοψηφία τους ήταν δομημένες ως εξής: α) ασκήσεις γνωριμίας, β) διερεύνηση προυπάρχουσας γνώσης και αντιλήψεων, γ) επεξεργασία γνώσεων και αντιλήψεων μέσα από ποικίλες δραστηριότητες, δ) αξιολόγηση και ε) συμπεράσματα και κλείσιμο.

Σε γενικές γραμμές, οι δραστηριότητες γνωριμίας είχαν ως στόχο να βοηθήσουν τα μέλη να χαλαρώνουν, να αποβάλλουν το άγχος τους και με ευχάριστο και διασκεδαστικό τρόπο να αναπτύξουν την επιδιωκόμενη οικειότητα. Επιπλέον, οι συμμετέχοντες καλούνταν να επεξεργαστούν προσωπικές εμπειρίες και να αναδείξουν προβληματισμούς για περεταίρω συζήτηση. Η ενασχόληση με την αποδοχή, την ανάπτυξη οικειότητας και αλληλεπίδρασης μεταξύ των μελών ήταν τα κυρίαρχα θέματα που επιδιώχθηκαν σε όλες τις ημερίδες.